👄 Konuşmaya Güçlü Bir Başlangıç

🗣️ Artikülasyon Terapisi

Seslerin doğru çıkarılmasını sağlamak için ağız-dil-dudak egzersizleri ve hedef ses çalışmaları yapılır.

📖 Dil Gelişimi Aktiviteleri

Sözcük dağarcığını artırma, cümle kurma, hikaye anlatma ve anlama becerilerini geliştiren oyunlar.

🎵 Akıcılık Terapisi (Kekemelik)

Konuşma hızını düzenleme, nefes kontrolü ve akıcı konuşma tekniklerini öğretme.

• 12 Ay: Babıldama yok, seslere tepki vermiyor
• 18 Ay: 10'dan az kelime kullanıyor
• 2 Yaş: 2 kelimeyi birleştirmiyor ("mama ye" gibi)
• 3 Yaş: Basit cümleler kuramıyor, aileden başkası anlamıyor
• 4-5 Yaş: Sesleri yanlış çıkarıyor, akıcılık sorunu var

Erken müdahale, en iyi sonuçları verir!

⚠️ 12-18 Ay Arası Belirtiler

• Göz Teması: Göz teması kurmama veya çok kısa süreli temaslar
• Sosyal Gülümseme: Sosyal gülümseme yokluğu
• İsme Tepki: Adı çağrıldığında dönmeme
• İlgi Paylaşımı: İlgilendiği nesneleri göstermeme, paylaşmama

⚠️ 2-3 Yaş Arası Belirtiler

• Sosyal İlişki Kurmama: Akranlarıyla oynamama, yalnız oynama tercihi
• Sınırlı İlgi Alanları: Tek bir konuya aşırı ilgi
• Rutinlere Bağlılık: Rutin değişikliklerine aşırı tepki
• Stereotipik Hareketler: El çırpma, parmak ucunda yürüme, sallanma

1️⃣ ABA (Uygulamalı Davranış Analizi)

ABA, OSB tedavisinde altın standart olarak kabul edilen, bilimsel araştırmalarla desteklenen bir yöntemdir.

ABA'nın Hedefleri:

• İletişim becerilerini geliştirme
• Sosyal becerileri öğretme
• Akademik becerileri kazandırma
• Öz-bakım becerilerini öğretme
• Problem davranışları azaltma

2️⃣ TEACCH

TEACCH, görsel destekler ve yapılandırılmış öğretim yoluyla OSB'li bireylerin bağımsızlıklarını artırmayı hedefler.

• Görsel Programlar: Günlük rutinler resimlerle planlanır
• Fiziksel Yapılandırma: Ortam, dikkat dağıtıcıları azaltacak şekilde düzenlenir
• Bağımsızlık: Çocuk, yetişkin yardımı olmadan görevleri tamamlamayı öğrenir

3️⃣ PECS (Resim Değişim İletişim Sistemi)

PECS, konuşmayan veya sınırlı konuşan OSB'li çocuklar için geliştirilen bir alternatif iletişim sistemidir. Çocuk, istediği şeyin resmini bir yetişkine vererek iletişim kurmayı öğrenir.

4️⃣ Sosyal Beceri Eğitimi

OSB'li çocuklar sosyal ipuçlarını okumakta, akranlarıyla iletişim kurmakta zorluk yaşarlar.

• Göz teması, selamlaşma, vedalaşma
• Konuşma başlatma, sıra alma
• Duyguları tanıma ve ifade etme
• Arkadaş edinme, paylaşma, işbirliği

🧘 Nörogelişimsel Tedavi (NDT/Bobath)

Serebral palsi ve diğer nörolojik durumlarda normal hareket paternlerini geliştirmek için kullanılır. Anormal kas tonusunu düzenler, fonksiyonel becerileri artırır.

🎯 Fonksiyonel Yaklaşımlar

Günlük yaşam aktivitelerini (yürüme, merdiven çıkma, oyun oynama) geliştirmeye odaklanır. Çocuğun bağımsızlığını artırmayı hedefler.

💪 Kuvvetlendirme ve Esneklik Egzersizleri

Kas gücünü ve esnekliğini artırmak için hedef egzersizler.

⚖️ Denge ve Koordinasyon Eğitimi

Denge tahtası, top aktiviteleri, engel parkurları ile koordinasyonu geliştirme.

⚠️ Motor Gelişim Kilometre Taşları

• 3-4 Ay: Başını kontrol eder, yüzükoyun yatarken başını kaldırır
• 6-7 Ay: Desteksiz oturur
• 8-10 Ay: Emekler, destekle ayağa kalkar
• 12-15 Ay: Bağımsız yürür
• 18-24 Ay: Koşar, merdiven çıkar

Eğer çocuğunuz bu kilometre taşlarında belirgin gecikmeler yaşıyorsa, fizyoterapist değerlendirmesi öneririz!

📋 Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP)

Her çocuk için özel olarak hazırlanan bir eğitim planıdır.

• Değerlendirme: Çocuğun tüm becerileri detaylı olarak değerlendirilir
• Hedef Belirleme: Kısa ve uzun vadeli, ölçülebilir hedefler konulur
• Öğretim Stratejileri: Çocuğun öğrenme stiline uygun yöntemler seçilir

🧩 Gelişimsel Beceri Öğretimi

• Bilişsel Beceriler: Dikkat, hafıza, problem çözme
• Dil ve İletişim: Dinleme, konuşma, sözcük dağarcığı geliştirme
• Sosyal Beceriler: Arkadaşlık kurma, paylaşma, işbirliği
• Öz-bakım Becerileri: Tuvalet eğitimi, giyinme, yemek yeme

🚨 Önemli Not!

Öğrenme güçlüğü, tembellik değildir! Beyin işleyişindeki farklılıklardan kaynaklanır. Bu çocuklar "daha çok çalışırsa" düzelmez - özel öğretim yöntemlerine ihtiyaç duyarlar!

📖 Disleksi (Okuma Güçlüğü)

Disleksi, en yaygın öğrenme güçlüğüdür. Okuma, yazım ve heceleme becerilerini etkiler.

Belirtileri:

• Çok yavaş okuma, sık hata yapma
• Harfleri karıştırma (b-d, p-q)
• Sesleri ayırt edememe
• Okuduğunu anlamama

Güçlü Yönleri: Yaratıcılık, görsel-uzaysal beceriler, problem çözme!

✍️ Disgrafya (Yazma Güçlüğü)

Yazma becerisinde zorluklar yaşanmasıdır.

Belirtileri:

• Okunaksız yazı, yavaş yazma
• Kalem tutmada zorluk
• Düşüncelerini kağıda dökmede zorluk

🔢 Diskalkuli (Matematik Güçlüğü)

Sayıları anlama ve matematiksel işlem yapma güçlüğüdür.

Belirtileri:

• Sayıların büyüklüğünü anlayamama
• Temel toplama-çıkarmada sürekli hata
• Saat okuyamama, para hesaplayamama

⚠️ Ne Zaman Uzman Değerlendirmesi?

1. Sınıfta: Harfleri öğrenmekte çok zorluk

2-3. Sınıfta: Çok yavaş okuma, yazısının okunamaması

4. Sınıf ve Sonrası: Okuma hızı çok düşük, matematik problemlerini çözememe

Erken müdahale çocuğunuzun geleceğini değiştirir!

✋ İnce Motor Beceriler

Ellerin ve parmakların küçük kaslarını kullanma yeteneğidir.

Örnek Aktiviteler:

• Kalem Tutma: Üçgen tutuş, doğru el pozisyonu
• Makasla Kesme: Düz çizgi, köşe, daire kesme
• Düğme İlikleme: Fermuar, düğme, bağcık
• Oyun Hamuru: Sıkma, yuvarlama, şekil verme
• Boncuk Dizme: Parmak koordinasyonu

👁️ El-Göz Koordinasyonu

Görsel bilgiyi motor hareketle koordine etme yeteneğidir.

Örnek Aktiviteler:

• Top Yakalama/Atma: Koordinasyon geliştirme
• Puzzle: Görsel algı ve motor planlama
• Yazı Yazma: Satırda kalma, harf oluşturma
• Blok Kule Yapma: Denge ve koordinasyon

🌈 Duyu Bütünleme Terapisi

Duyu bütünleme terapisi, beynin duyu bilgilerini (dokunma, hareket, denge, görme, işitme) düzenlemesini ve anlamlandırmasını destekler.

Duyu İşleme Sorunları Belirtileri:

• Aşırı Duyarlılık: Giysilerin etiketlerinden rahatsız olma, belirli dokuları reddetme, seslere aşırı tepki
• Düşük Duyarlılık: Acıyı hissetmeme, sürekli hareket arayışı, her şeye dokunma
• Denge Sorunları: Salıncaktan korkma veya hiç yorulmadan sallanma

Terapi Aktiviteleri:

• Sallanma: Vestibüler sistem uyarısı
• Zıplama: Propriyoseptif girdi
• Duyusal Havuz: Kum, su, boncuk oyunları
• Fırçalama Protokolleri: Dokunma duyarlılığını azaltma

🏠 Günlük Yaşam Becerileri

Bağımsız yaşam için gerekli olan öz-bakım becerileridir.

Örnek Beceriler:

• Giyinme/Soyunma: Kıyafet seçme, üstüne giyme, çıkarma
• Tuvalet Eğitimi: Bağımsız tuvalet kullanımı
• Yemek Yeme: Kaşık/çatal kullanma, kendi başına yeme
• El Yıkama: Sabunlama, durulama, kurutma
• Diş Fırçalama: Bağımsız hijyen

✍️ El Yazısı ve Okul Becerileri

Okul başarısı için gerekli el yazısı ve masa başı becerilerini geliştirme.

Müdahale Alanları:

• Kalem Tutuşu Düzeltme: Ergonomik ve etkili tutuş
• El Yazısı Okunaklılığı: Harf oluşturumu, boşluk bırakma
• Yazma Hızı: Yaşına uygun hızda yazma
• Oturma Postürü: Masa başında doğru oturma
• Dikkat ve Öz-Düzenleme: Görev tamamlama becerileri

• Yaşıtlarına göre kalem tutma, makasla kesme gibi becerilerde belirgin gerilik
• Giyinme/soyunma işlemlerinde yaşından beklenenden çok daha yavaş
• Belirli dokuları (oyun hamuru, çamur, kum) şiddetle reddediyor
• El becerilerinde zorluk (boncuk dizme, puzzle, düğme iliklemek)
• Sürekli hareket halinde veya dengeyi korumakta zorluk
• Okul ödevlerini yapmaktan kaçınma, okunaksız yazı
• Sık düşme, beceriksiz hareketler
• Seslere, ışığa, dokuya aşırı duyarlılık

Eğer çocuğunuzda bu belirtilerden birkaçını görüyorsanız, ergoterapi değerlendirmesi önerilir!

1️⃣ İlk Değerlendirme (60-90 dakika)

Çocuğunuzun tüm becerileri detaylı olarak değerlendirilir: ince motor beceriler, el-göz koordinasyonu, duyu işleme, günlük yaşam becerileri.

2️⃣ Hedef Belirleme

Ailenizle birlikte, çocuğunuz için anlamlı ve fonksiyonel hedefler belirleriz.

3️⃣ Terapi Seansları

Genellikle haftada 1-3 seans, her seans 45-60 dakika. Oyun temelli, çocuk merkezli aktivitelerle hedeflere ulaşılır.

4️⃣ Ev Programı

Size özel olarak hazırlanan ev egzersizleri ve aktiviteler - günlük 10-15 dakika.

5️⃣ İlerleme Takibi

Her 3 ayda bir resmi değerlendirme, düzenli aile geri bildirimleri.

• Oyun Hamuru: Günde 10 dakika sıkma, yuvarlama, şekil verme
• Makasla Kesme: Basit çizgilerden başlayarak şekil kesme
• Boncuk Dizme: Parmak gücü ve koordinasyon
• Puzzle: Yaşına uygun zorluktaki puzzle'lar
• Duyusal Havuz: Pirinç, makarna, boncukların içinde küçük oyuncakları bulma
• Sallanma: Salıncakta düzenli sallanma
• El Baskısı: Parmak boyası ile sanat aktiviteleri